AIS: Vergeving & Acceptatie
Een andere, intens snelle route tot herstel
Met een vleugje Minnesota Model. Ik heb mijn antwoorden opnieuw ingesproken met de spraakrecorder. Mijn lieve noeste taalmodelletje de opdracht gegeven dat voorts uit te werken tot antwoorden and here we are:
Het is klaar: Vergeven om verder te gaan
Module 8 van de cursus Anders, Intens, Snel door ‘Gifted People’ bracht me bij een van de zwaarste, maar meest noodzakelijke opdrachten: “Vergeven en om vergeving vragen”. Dit is bekend terrein. Ik heb dit al vaker gezien, bijvoorbeeld bij het bestrijden van verslavingen. Het voelt vaak als een plichtmatig onderdeel. Je moet dit doen, want blijven hangen in wraak, wrok en dat soort concepten is uiteindelijk pure zelfvernietiging. Je wordt er zelf geen gezelliger mens van, en je krijgt ook niet de respons van anderen die je nodig hebt.
Dus, aan de slag. De opdracht is tweeledig: wie wil ik vergeven, en wie vraag ik om vergeving?
Deel 1: Wie ik wil vergeven (en waarom)
Als ik nadenk over wie ik wil vergeven, komt er een duidelijke groep naar voren: alle doctoren, verpleegkundigen, en hulpinstanties die in het verleden hebben geprobeerd iets bij te dragen aan mijn welzijn.
Ook al ging dat af en toe met dwang, ook al had ik vaak niet door wat het overkoepelende idee was, het resulteerde dikwijls in een gevecht tegen mijn eigen welzijn. Dat lag in de interactie, in de dynamiek, en in een fundamenteel gebrek aan vertrouwen dat over en weer resoneerde.
Laten we het afsluiten als “wederzijds onbegrip”. Ik vergeef hun dat ze het geprobeerd hebben op de manier waarop ze dat deden, in alle feilbaarheid waarin dat gebeurde. Dat lijkt me het makkelijkste. Het is tijd om die stenen uit mijn rugzak te halen.
Datzelfde gedachtegoed geldt voor mijn ouders. Zij hebben ook maar gedaan wat ze konden met de beperkte middelen die zij hadden toen ze mij op de wereld zetten. Daar sta ik ook niet met de kwade zin in.
En verder? Eerlijk gezegd heb ik tegenwoordig niet echt vijanden voor zover ik weet. Ik heb niet dagelijks het gevoel dat ik mensen iets groots moet vergeven. Natuurlijk gebeurt er wel eens iets, een ‘sorry’ heen of weer, maar dat is geen intens proces van rouw. De afgelopen vijf tot tien jaar is dat niet echt meer gebeurd.
De meest recente, grote gebeurtenis was dat mijn ex-vrouw bij me wegging. Maar dat heb ik helemaal weten om te turnen. Dat was niet iets wat vergeven moest worden. Ik moest alleen de dankbaarheid van het cadeau nog inzien, en het was een fantastisch cadeau. Weliswaar een cadeau in prikkeldraad, maar toch.
Deel 2: Wie ik om vergeving vraag
Dit is de andere kant van de medaille. Ik hoop dat diezelfde mensen in de zorg mij ook kunnen vergeven voor dat wederzijdse onbegrip. En ik hoop dat mijn ex-vrouw mij vergeeft dat ik was zoals ik was in die negen jaar dat we samen waren - het was niet allemaal slecht, leek me ook daarbij.
Verder is er een algemene groep mensen die ik misschien ooit verkeerd heb behandeld of waar ik onbevallig tegenaan ben gelopen. Ik zal dit proces ook op mijn blog documenteren. Mocht er iemand zijn die écht serieus nog iets van me wil (en dan heb ik het niet over dat gratis bier dat ik nooit heb terugbetaald), neem gerust contact op. Voor de rest hoop ik dat iedereen mij dezelfde ‘onbezoldigde vergiffenis’ kan uitstrekken.
Deel 3: Het ‘hoe’ en ‘wanneer’
Wat heb ik nodig om dit te doen? Eigenlijk alleen inzicht in mijn geschiedenis, en dat heb ik nu wel. Verder niks. Ik heb het op een rijtje.
Dus wanneer ga ik dit doen?
Nu.
Bij deze. Hup.
Vandaag, 24 oktober 2025. Het is gewoon klaar.
Natuurlijk kan ik me later best nog wel eens rot voelen, maar dan zeg ik gewoon dat ik me rot voel. We gaan niet meer alles ophalen wat ik net genoemd heb. Ja, dat was allemaal verschrikkelijk, maar daar gaan we niks meer aan veranderen.
Veel rancune bestaat er niet meer in mijn hoofd. Het zijn die paar evenementen uit mijn jeugd, mijn ontwikkeling, de psychiatrie. Dat staat allemaal in één lange ketting. Nu voel ik me redelijk goed en uitgerust, dus dan is het allemaal niet zo’n punt. Ik weet dat als ik moeier ben, het allemaal wel weer actueel kan worden.
Mijn hoop is dat ik, door dit nu af te ronden, dan ook al vergeven ben. Dat als ik soms nog vastloop in die groefjes in mijn denken, het geen kruis meer is om te dragen.
Wat mij betreft is dit deel “Vergeving” van de module hiermee afgerond.
De Stap naar Acceptatie: Van Vluchten naar Omarmen
Ik merk dat ik door dit laatste stuk van Module 8 heen zweef. Het voelt alsof het allemaal vandaag, op deze 24e oktober, bij elkaar moest komen. De laatste opdracht gaat over de stap naar acceptatie.
Wat heb ik nodig om te accepteren dat HB relevant is?
Eigenlijk is het simpel: ik zie het gewoon om me heen. Ik merk met wie ik resoneer en met wie ik gemakkelijk omga. Ik wil absoluut niemand op een ladder zetten van wie meer of minder waard is, maar het type mensen waar ik moeiteloos contact mee heb, heeft zelden een heel simpel leven. Het zijn vaak mensen met complexe, verantwoordelijke functies, die ook bewust complexiteit en uitdaging in hun leven opzoeken.
Natuurlijk hebben mensen die rust vinden in meer monotone zaken, zoals grasmaaien of breien, ook absoluut hun functie — dat is niet meer of minder waard — maar dat is gewoon niet hoe ik in het leven sta.
‘Hoogbegaafdheid’ is voor mij dan ook simpelweg een omschrijving voor de manier waarop ik functioneer: ‘anders, intens, snel’. Ik zie het in wie er bij mij affilieert, hoe mijn leven zich ontwikkelt, wat mijn hobby’s zijn. Dus ja, ik accepteer het wel.
De enige frictie zit in de dualiteit in mijn hoofd. De stem die af en toe nog zegt: “Ja maar, je bent ook een sukkel. Je bent dom.” Dat lijkt een tegenspraak, maar het is vooral een gevoel dat ik over mezelf heb. Wat ik dus écht nodig heb voor acceptatie, is meer grond onder mijn zelfvertrouwen. Het besef dat ik nog steeds hoogbegaafd ben, óók als ik fouten maak. Dat ik überhaupt fouten mag maken.
De manier en het moment van ontdekking
Mijn ontdekking begon bij mijn vriendin. Zij bleef erover beginnen, over HB, over tests en coaches. Ze zei letterlijk: “Als jij die test zou maken, zou ik mijn schoen opvreten als jij dat niet bent.”
Ik heb zo’n test gedaan, maar daar kwam het niet direct uit. Die tests zijn vaak op tijd, gestructureerd en gaan uit van een bepaalde logica; ze veronderstellen dat je een goed basisonderwijs hebt gehad en altijd netjes in het patroontje hebt gezeten.
De echte omslag kwam doordat zij mij aanzag voor hoogbegaafd. Dat is iets heel anders dan dat ik zelf in de spiegel kijk. Iemand anders, mijn naaste die al vijf jaar naast me loopt, die zelf ‘hogere menskunde’ heeft gestudeerd en dus een zekere autoriteit heeft, attribueerde mij dit.
Toen ben ik gaan onderzoeken. Ik kwam via een omweg bij de site van Gifted People en de methode ‘Anders, Intens, Snel’. De manier waarop zij het formuleren, niet gebaseerd op een rigide IQ-score, deed het kwartje vallen. Toen ik eenmaal die bril op had, dacht ik: “Oh hé, ja, maar dit is de rode draad van mijn leven geweest.” En dat is niet alleen maar leuk; het is ook heel zwaar.
Accepteren wat was en wat is
De opdracht vraagt wat mij helpt om te accepteren dat ik het nu pas heb ontdekt, na al die tijd. Na die ruim 20 jaar in de GGZ, het niet gezien worden, de struggle.
Dat antwoord heb ik in de vorige module al gegeven: vergeving. Die hele periode moet ‘uit het raam gedefenestreerd’ worden. Het is nu klaar.
Wat helpt, is als ik niet constant die strijd aanga. En als andere mensen zich ook niet geroepen voelen om met mij te strijden over wie of wat ik ben. Dat er gewoon een heldere definitie is van mijn persona. Als mensen het geen hoogbegaafdheid willen noemen, prima, dan is het “Heel Bijzonder”.
Wat ik verder nodig heb om te accepteren dat ik ben waar ik nu ben, en dat gebeurd is wat gebeurd is?
Goede slaap. Vooral dat.
Als ik goed uitgerust ben, voel ik me meestal prima. Maar als ik structureel te weinig slaap, al is het maar een paar uur per week, dan komen al die oude kwaaltjes weer uit het doosje zetten. Dan moet ik daar ook weer weerstand tegen bieden.
Dus ja: voldoende rust. Slaapritme, reinheid, regelmaat... Dat maakt het makkelijker om vrede te hebben met wat was. Ik snap dat het was, en dat het nooit meer terugkomt. Ik ben nu heel ergens anders. De route hiernaartoe was, met retrospectief, misschien niet gekozen, maar uiteindelijk wel gewenst.
Welke andere keuzes ga ik nu maken?
Dit voorgaande is de kern. Dit wordt een heel ander paradigma.
Het is niet meer aan mij om te vluchten voor wat ik heb, wat ik doe of wat ik ben. Het is aan mij om het te omarmen.
Het is niet meer aan mij om te strijden met wie ik ben of wat anderen van mij zeggen. Het is aan mij om zelf neer te zetten en te laten zien wie ik ben en wat ik kan. En daarover geen strijd te voeren, maar het gewoon te benutten. Te plukken.
En daarmee kom ik tevens tegen het einde van deze cursus AIS. Te koop bij Adrienne, leuk spraakwater tevens, kijk gerust aldaar.
De volgende cursus heb ik ook geritseld. Ik ga zo lekker op dit type huiswerk en deze methode en begeleidende coaching - dat ik zelfs mijn vrijwilligerswerk mee kon krijgen. Mooi. Wordt vervolgd, ongetwijfeld… !